در اصطلاحات فيزيکی، کدورت متناسب با ذرات پراکنده با اندازه های مختلف يا جذب شدن نور، می باشد که به محيط مورد بحث ظاهری مات و ابری می دهد. کدورت به وسيله ی حضور ذرات معلق مانند ميکرواورگانيسم ها، سنگ آهک، لجن يا مخمر حاصل می شود.

دستگاه کدورت سنج  چیست ؟

 یکی از مهمترین شاخص های کیفیت آب با هرنوع مصرفی که داشته باشد، وجود ذرات معلق جامـد یا Turbidity است که در آب پراکنده می شوند. این ها شامل جلبک ها، سایر میکروارگانیسم هـا و ذرات کوچـک هستند. ذرات جامد در آب آشامیدنی می توانند باعث رشد میکروارگانیسم های مضرشده کلریناسیون آب را بی اثر کنند و این امر منجر به تهدید سلامتی جامعه می شود. جامدات معلق مانع عبور از یـک نمونه آب می شوند و ویژگی بنام کدورت را به آب می دهند. کدورت خاصیت نوری که باعث می شـود شـعاع های نـورانی بجـای عبـور ازنمونـه در خـط مسـتقیم پراکنده یا جذب شوند. اولین کدورت سنج، کدورت سنج شمعی جکسون بود که بر حسب واحد PPm کالیبره شد. برمبنـای آن کدورت برحسب واحد JTU بدست می آمد. این کدورت سنج قادر به اندازه گیری کدورت های زیر ۲۵ نبود. درسال ۱۹۲۶ از محلول فرمازین به عنوان استاندارد اولیه استفاده شـد و واحـد انـدازه گیـری کـدورت بصورت FTU بیان شد. امروزه ابزار پیشرفته ای با نام نفلومتر یا کدورت سنج نفلومتریک بکار می رود که پراکندگی نور را در زاویه ۹۰ درجه اندازه گیری می کند. منبع نور متـداول در نفلومترهـا لامـپ تنگستن است .روش نفلومتری بعلت دقت و حساسیت به عنوان روش استاندارد تایید شده است. به این دلیل واحد اندازه گیری NTU مقبولتر است. در هنگام کار شیشه های نمونه باید تمیز و عاری از خراش باشند. شیشه باید عاری از اثر انگشت باشد. حباب های هوا نیز می توانند باعث خطای اندازه گیری شوند و دستگاه آنها را به عنوان کـدورت آشـکار می کند. پس قبل از اندازه گیری بایستی این حباب ها را از نمونه خارج نمود. اگر چه آبی با کدورت کمتر از NTU 5 برای مصرف کننده مناسب است اما توصیه شده است که کدورت آب تا حد امکان پایین نگه داشته شود.

دستگاه  کدورت سنج به ۳ صورت پرتابل، رومیزی پرتابل و آزمایشگاهی موجود است.

این دستگاه جهت اندازه گیری کدورت سریع استفاده می شود.

* دارای ۴ محدوده اندازه گیری۲۰۰۰NTU تا۲۰۰ ،۲۰۰تا۲ ،۲ تا۰/۲
* دارای منبع نور مادون قرمز
* دارای فن آوری میکروپروسور
* پایداری بالای نور در صفحه
* حاوی چهار محلول کالیبراسیون ۱،۱۰،۱۰۰،۱۰۰۰NTU
* قابلیت کدورت سنجی مایعات رنگی

کاربرد دستگاه کدورت سنج :
• تصفیه آب آشامیدنی
• تصفیه آب فاضلاب
• صنایع غذایی و نوشیدنی
• صنایع پتروشیمایی

کاربرد دستگاه کدورت سنج :

اندازه گیری مربوط به کدورت معمولاً بر روی آب تمیز و صاف که درست نقطه مقابل فاضلاب بشمار می آید انجام می شود. آب های طبیعی ممکن است دارای کدورت هایی باشند که از چند (FTU تا چند صد FTU تغییر می کنند. استانداردهای EPA بر آب آشامیدنی مقرر می دارد که حداکثر میزانFTU برابر با یک باشد، در صورتی که اتحادیه امور آب در آمریکا میزان ۱/۰ = FTU را به عنوان ملاک اصلی خود برای آب آشامیدنی تعیین نموده است.

سنجش کدورت به روش نفلومتری :

مواد مورد نیاز:
آب مقطر نمونه
استاندارد های کدورت

روش کاردستگاه کدورت سنج:

ابتدا با توجه به نوع دستورالعمل دستگاه کدورت سنج دستگاه را کالیبره می کنیم. نمونه را تکان می دهیم تا یکنواخت شود و آن را داخل سل ریخته و در دستگاه کدورت سنج قرار می دهیم. اگر درجه ی دستگاه عددی کمتر از ۴۰ را نشان داد می توانیم مقدار کدورت را مستقیما از روی درجه بندی دستگاه بخوانیم.در غیر این صورت باید نمونه را رقیق کنیم.

محاسبات کدورت سنج:

اگر نمونه رقیق نشده اعداد کتر از ۴۰ را نشان دهد،می توانیم نتایج را بر حسب NTU مستقیما از روی درجه بندی دستگاه گزارش کنیم.
 

برای نمونه ای که رقیق شده به صورت زیر عمل می کنیم:
\c ( C + B ) * A     =  NTU
A =  مقدار NTU به دست آمده از روی درجه بندی دستگاه برای نمونه ی رقیق شده.
B = حجم آب عاری از کدورت بر حسب میلی لیتر
C = حجم نمونه ای که برای رقیق کردن برداشته شده بر حسب میلی لیتر