ابزاری که برای اندازه گیری مقاومت ارت استفاده می شود به عنوان ارت سنج شناخته می شود. تمام تجهیزات سیستم نیرو از طریق الکترود ارت به زمین وصل می شوند. ارت از تجهیزات و پرسنل در برابر جریان خطا محافظت می کند. مقاومت زمین (ارت) بسیار کم است. جریان خطا از طریق الکترود ارت به زمین منتقل می شود. بنابراین ، سیستم را از آسیب محافظت می کند.

ارت سنج یا همان دستگاه تست مقاومت زمين شبيه ميگر براي اندازه گيري مقاومت طراحي گرديده با اين تفاوت که مقاومت زمين بسيار کمتر ازعايق هاي معمول مي باشد. در حقيقت رنج ميگر در بازه مگا اهم و تستر مقاومت زمين در حدود اهم می باشد. از دستگاه تست مقاومت زمين معولا براي اندازه گيري مقاومت بين دو نقطه زمين در حدود 5 يا 10 اهم است استفاده مي کنند. اين تجهيزات معمولا داراي سه عدد کانکشن هستند که به کمک ميله اي فلزي امکان اتصال به زمين داشته و به الکترودهاي جريان، زمين، و پتانسيل شناخته مي شوند. بطور كلي جهت اجراي ارت و سيستم حفاظتي دو روش كلي وجود دارد كه ذيلاً ضمن بيان آن ها، موارد استفاده و تجهيزات مورد نياز هر روش و نحوه اجراي هر يك بيان مي‌گردد.

1ـ زمين عمقي :
در اين روش كه يك روش معمول مي باشد از چاه براي اجراي ارت استفاده مي شود.
 
2- زمين سطحي :
در اين روش سيستم ارت در سطح زمين (براي مناطقي كه امكان حفاري عميق در آنها وجود ندارد) و يا در عمق حدود 80 سانتيمتر اجرا مي گردد.
در چه شرايطي از روش سطحي براي اجراي ارت استفاده نمائيم ؟
 در مكانهايي كه :
ـ فضاي لازم و امكان حفاري در اطراف سايت وجود داشته باشد.
ـ ارتفاع از سطح دريا پائين باشد مانند شهرهاي شمالي و جنوبي كشور.
ـ پستي و بلندي محوطه سايت كم باشد.
ـ فاصله بين دكل و سايت زياد باشد.
با توجه به مزاياي روش سطحي اجراي ارت به اين روش ارجحيت دارد.

اجراي ارت به روش عمقي 

الف ـ انتخاب محل چاه ارت :
چاه ارت را بايد در جاهايي كه پايين‌ترين سطح را داشته و احتمال دسترسي به رطوبت حتي‌الامكان در عمق كمتري وجود داشته باشد و يا در نقاطي كه بيشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمينهاي چمن، باغچه‌ها و فضاهاي سبز حفر نمود.

ب - عمق چاه
با توجه به مقاومت مخصوص زمين، عمق چاه از حداقل 4 متر تا 8 متر و قطرآن حدودا 80 سانتيمتر مي تواند باشد. در زمين هايي كه با توجه به نوع خاك داراي مقاومت مخصوص كمتري هستند مانند خاك هاي كشاورزي و رسي عمق مورد نياز براي حفاري كمتر بوده و در زمين هاي شني و سنگلاخي كه داراي مقاومت مخصوص بالاتري هستند نياز به حفر چاه با عمق بيشتر مي باشد. براي اندازه گيري مقاومت مخصوص خاك از دستگاه هاي خاص استفاده مي گردد. در صورتي كه تا عمق 4 متر به رطوبت نرسيديم و احتمال بدهيم در عمق بيشتر از 6 متر به رطوبت نخواهيم رسيد نيازي نيست چاه را بيشتر از 6 متر حفر كنيم. بطور كلي عمق 6 مترو قطر حدود 80 سانتيمتر براي حفر چاه پيشنهاد مي گردد.

ارت در سايت هاي کامپیوتری از دو بابت حائز اهميت مي‌باشد :
الف ـ حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها
ب ـ هم پتانسيل بودن تجهيزات نصب‌شده در سايت و كاركرد صحيح آنها بخصوص تجهيزات ديجيتال و انتقال ديتابا توجه به بكارگيري تجهيزات کامپیوتری جديد  لازم است به موضوع ارت و روش اجراي اصولي آن اهميت بيشتري داده شود تا در آينده از آسيب رسيدن به نيروي انساني و تجهيزات کامپیوتری پيشگيري شده و از عملكرد صحيح تجهيزات اطمينان داشته باشيم.

لزوم استفاده از سيستم ارت :
به منظور حفاظت افراد و دستگاه ها، اضافه ولتاژهاي توليد شده در بدنه كه باعث صدمه ديدن دستگاه ها و افراد مي‌شود، همچنين ولتاژهاي بسيار زياد و خطرناك ناشي از برخورد صاعقه با دكل هاي کامپیوتری را بايد در جايي خنثي نمائيم. به همين منظور استفاده از سيستم ارت و حفاظت از تجهيزات بسيار لازم و ضروري است بعلاوه با افزايش استفاده از سيستم هاي ديجيتالي و حساس، لزوم بازنگري در طراحي، نصب و نگهداري سيستم هاي حفاظتي گراندينگ وجود دارد.

به طور خلاصه اهداف بكارگيري سيستم ارتينگ يا گراندينگ عبارتند از :
الف ـ حفاظت و ايمني جان انسان
ب ـ حفاظت و ايمني وسايل و تجهيزات الكتريكي و الكترونيكي
ج ـ فراهم آوردن شرايط ايده‌ال جهت كار
د ـ جلوگيري از ولتاژ تماسي
ه ـ حذف ولتاژ اضافي
و ـ جلوگيري از ولتاژهاي ناخواسته و صاعقه
ز ـ اطمينان از قابليت كار الكتريكي

اجراي ارت در ارتفاعات

ارتفاعات كشور را با توجه به نوع زمين و خاك مي توان به سه دسته تقسيم كرد.
ارتفاعات خاكي كه امكان حفاري و كوبيدن ميله مغز فولادي در آن ها وجود دارد.
ارتفاعات سنگلاخي كه امكان حفاري عميق در آن ها وجود ندارد ولي مي توان شيار ايجاد كرد.
ارتفاعات صخره اي
براي حالت اول : به يكي از روش هاي حفر چاه يا كوبيدن ROD ميتوان سيستم ارت را اجرا نمود.
در حالت دوم شيارهايي بصورت ستاره و پنجه اي ايجاد نموده و تسمه مسي را در داخل شيار ها خوابانده و براي كاهش مقاومت روي تسمه را با مخلوط خاك و بنتونيت مي پوشانيم.
نكته : كليه اتصالات در زير خاك بايد به يكديگر جوش داده شود.

روش اول :
در زمين هاي صخره اي كه امكان حفاري وجود ندارد با مصالح ساختماني كانال ساخته، تسمه مسي را در كف كانال خوابانده و كانال را با بنتونيت پر مي نمائيم. طول كانال يا كانال ها بايد به اندازه اي باشد كه مقاومت اندازه گيري شده زير 3 اهم گردد. براي گرفتن نتيجه مطلوب مي بايستي داخل كانال بصورت مصنوعي دائما مرطوب نگهداشته شود.

روش دوم :
روش شبكه اي است بدين صورت كه ابتدا شبكه شطرنجي با سيم مسي به طول 3+x و عرض3+y بطوريكه نقاط اتصال به هم جوش داده شده درست كرده سپس با مصالح ساختماني آنرا در زمين با بنتونيت به ارتفاع 40cm بطوري كه ابتدا 20cm بنتونيت ريخته سپس شبكه ساخته شده را قرار داده و روي آنرا هم تا 20cm با بنتونيت مي پوشانيم و انشعاب هاي لازم جهت دكل و سايت ونقاط ديگر از آن گرفته مي شود متغيير هاي x و y به ميزان مقاومت خوانده شده بستگي دارد.

 
انتخاب و نصب هادی زمین

هادی زمین آن قسمت از سیستم زمین است که الکترود زمین را به ترمینال اصلی زمین وصل می کند. محل اتصال هادی زمین به الکترود، معمولاً درزیرزمین و محل ترمینال اصلی، بیشتر در داخل ساختمان و در دسترس قرار دارد. از آلومینیوم لخت یا آلومینیوم دارای پوشش مس نباید در تماس با زمین چه بعنوان الکترود و چه بعنوان هادی زمین استفاده کرد. درمحیط های مرطوب نیز نباید از این مواد بعنوان هادی زمین استفاده نمود. در انتخاب نوع و سطح مقطع هادی زمین، توجه به توانایی عبور حداکثر شدت های جریان اتصال کوتاه به زمین در طول زمان هایی که پیش بینی می شوند. در درجه اول اهمیت قرار دارد و همراه با آن باید تکیه گاه هایی با استقامت مناسب برای مقاومت در برابر بزرگترین جریان ها احتمالی اتصالی به زمین و نشتی، انتخاب شوند. بطور خلاصه سیستم هادی زمین باید ار هر دو نظر مکانیکی و خوردگی  دارای استقامت لازم باشد.

دمای بالا در اثر جریانهای نشتی

برای مواردی که جریان نشتی به طور دایمی وجود دراد، لازم است اطمینان حاصل شود که از نظر دمای مجاز عایق بندی و یا تکیه گاه ها، شرایط قابل قبول وجود دارند و برای هادی های لخت که در دسترس می باشند، دما از 70 درجه سلسیوس تجاوز نخواهد کرد. لازم است توجه شود که هنگام انتخاب هادی برای عبور جریان اتصال کوتاه، دمای اولیه هادی که ممکن است دراثر جریان های نشتی بیش از مقادیر معمولی باشد، به حساب آورده شود.

استحکام هادی اتصال زمین

علاوه بر نیروهای مکانیکی که ممکن است پارگی هادی اتصال زمین شوند، خوردگی شیمیایی (اثر مواد شیمیایی خاک بر روی فلز هادی اتصال زمین) و خوردگی الکتروشیمیایی ( تشکیل پیل بوسیله فلزات ناهمگون در زمین)،خطراتی است که هادی اتصال زمین با آن ها روبرو می باشد. در مورد خوردگی الکتروشیمیایی، دو فلزی که بیش از همه بهم اتصال داده می شوند، مس و فولاد است. مس ساده ( بدون هر گونه روپوش دیگر مانند قلع و غیره) نسبت به فولاد ساده( بدون هر گونه پوشش مانند گالوانیزاسیون) تشکیل قطب مثبت می دهد که سبب خوردگی سریع خواهد شد.

اتصالات و بست ها
بست های بکار رفته برای اتصال الکترود به هادی زمین باید با هر دوی آنها سازگار باشد تا از خوردگی گالوانیک، تا جایی که ممکن است، جلوگیری شود. بست ها باید از نظر مکانیکی محکم باشند و جنس آن ها از نوع مقاوم در برابر خوردگی باشد. در مورد بست های پیچی، پیچ ها باید در برابر گشتاوری حداقل به مقدار 20 نیوتن متر ، استقامت کنند. اتصال هادی زمین به الکترود یا هر سازه زمین شده دیگر که از آن برای زمین کردن استفاده می شود بهتر است به کمک لحیم کاری یا با استفاده از بست های بزرگ غیرآهنی انجام شود.در مواردی که از غلاف فلزی و زره فلزی کابل استفاده شود، غلاف و زره باید با لحیم کاری به یکدیگر همبندی شده و اتصال اصلی هادی حفاظتی به کابل با لحیم کاری به زره انجام شود.

 

پیش بینی نقطه ای برای جداسازی با هدف اندازه گیری مقاومت الکترود زمین

قبل از ورود هادی اتصال زمین به ساختمان یا هر سازه دیگر، باید نقطه ای پیش بینی شود تا در آن بتوان بصورت موقت هادی زمین را از سایر تاسیسات جدا کرده و اقدام به اندازه گیری مقاومت الکترود زمین نمود. انجام این کار بصورت دوره ای برای اطمینان از کارآیی الکترود لازم است. راه عمل این کار، پیش بینی چاهکی قابل دسترس است. با برداشتن دریچه چاهک، جداسازی با باز کردن یک بست ساده و محکم با ابزاری مخصوص، عملی می شود. دریچه باید به نحوی مطمئن قفل شود تا از دسترس افراد غیر مسئول در امان باشد. در صورت عملی نبودن، محل جداسازی باید در داخل و نزدیکی محیط ساختمان باشد تا با ایجاد مزاحمت و بخصوص طول زیاد سیم ها، اخلالی دراندازه گیری پیش نیاورد.